مجازات قسم دروغ در دادگاه چیست؟

قسم خوردن، یکی از رایج ترین روش هایی که به واسطه ی آن افراد مسائل را در دادگاه اثبات می نمایند. اما این مورد شرایط خودش را دارد و لازم است تا صادق باشد. با این حال حکم قسم دروغ در دادگاه چیست؟ آیا در این زمینه اطلاعات دارید؟

در این مقاله به موضوع مجازات قسم دروغ در دادگاه می پردازیم. همراه ما باشید.

 اگر فردی از دیگری شکایت داشته باشد. فرد شاکی می تواند به مراجع ذی صلاح مراجعه کرده و شکایتش را مطرح نماید. اما هر ادعایی به صرف مطرح شدن قابل پذیرش نخواهد بود. لذا این ادعا نیاز به صداقت دارد و صحت کلام تنها توسط مستندات به اثبات خواهد رسید.

گفتنی است که هر مدرک و مستندی نیز مورد قبول دادگاه نیست و این مرجع تنها بعضی از مدارک و مستندات را قبول خواهد داشت و تنها بر بعضی از مدارک و مستندات صحه خواهد گذاشت. لذا فرد شاکی ملزم است که تنها بر روی مدارک و مستنداتی مانور دهد که مورد قبول و پذیرش دادگاه باشند.

در اینجا شاید به نظر برسد که مسئله کمی دشوار است. اما در حقیقت این چنین نیست. در  ادامه لازم است تا بعضی از ادله و مدارک را بررسی نماییم.

در همین زمینه گفتنی است که دعاوی به طور کلی در دو گروه می گنجند. 1 دعاوی کیفری 2 دعاوی حقوقی

ادله مورد نیاز برای هر دو این دعاوی با اندکی تفاوت شبیه به یکدیگرند. لذا در دعاوی حقوقی برای اثبات قضیه لازم است تا از قسم، تحقیقات محلی، شهادت و اقرار بهره برد. و این در حالی است که در دعاوی کیفری ارائه ی شهادت، قسم و رجوع به قاضی کفایت می کند.

از اینرو همانطور که مشخص است ارائه قسم برای اثبات هر دو این دعاوی کفایت می کند. اما آیا هر فردی شرایط قسم خوردن را دارد؟ قسم راست با قسم دروغ چه تفاوتی دارد؟ و از همه مهمتر مجازات قسم دروغ در دادگاه چیست؟

قسم خوردن چه شرایطی دارد؟

 کسی که خودش را برای قسم خوردن کاندید می کند باید شرایطی داشته باشد:

1 وی باید نسبت به اتفاقی که رخ داده آگاهی کاملی داشته باشد

2 باید به حقانیت و راستی مساله ای که در حال دفاع کردن از آن است آگاه باشد

3 باید طرفین را بشناسد و بداند که در حال دفاع کردن از چه کسی است و طرف مقابل کیست

4 نباید نسبت به مساله ای که از آن آگاهی ندارد اظهار نظر  کند و به ناحق از آن دفاع نماید

5 چون قسم به نوعی اظهار نظر محسوب می شود وی باید از مجازات قسم دروغ در دادگاه آگاه باشد

لازم به ذکر است که در همین زمینه و در ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی آمده است:

هر کس در دعوای حقوقی یا جزائی که قسم متوجه او شده باشد سوگند دروغ یاد نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم خواهد‌شد.

مثالی در رابطه با مجازات قسم دروغ در دادگاه:

فرض می کنیم که یک دعوای خیانت در امانت مطرح شده و در این دعوا خواهان، خوانده را به مراجع قضایی می کشاند. اما خوانده از زیر بار جرم در رفته و با اقرار دروغین خودش را تبرئه می کند. اعترافات او چه به حق باشند و چه به ناحق، قطعا قاضی به صرف اعتراف بودن آنها را قبول نخواهد کرد. در اینجا ممکن است خوانده تصمیم بگیرید تا شاهدانی را به دادگاه آورد و از آنها بخواهد تا با شهادت و قسم دروغین وی را تبرئه نمایند. فرض را هم بر این می گذاریم که این اتفاق رخ دهد و اقرار شاهدان قاضی را قانع نماید و اتهام از وی سلب گردد. با این حال چنانچه بعد از سپری شدن مدت زمان معین ثابت گردد که اعترافات خوانده و شهادت و قسم شاهدان دروغ بوده است و آنها جانب ناحق را گرفته اند. هم او و هم مدعیان مجرم خطاب شده و همه ی آنها به جرم قسم دروغ در دادگاه محکوم می گردند.

همچنین خواهان می تواند علاوه بر مساله خیانت در امانت به جرم قسم دروغ نیز از خوانده شکایت کند. با این تفاسیر آگاهی از مجازات قسم دروغ در دادگاه الزامی است.

در کدام ماده قانون به قسم دروغ و مجازات قسم دروغ در دادگاه اشاره شده است؟

هر جرمی مجازات دارد. و این قضیه بدیهی ترین و اصلی ترین اصل در قانون اساسی است. با این حال چنانچه فردی در دادگاه قسم دروغ بخورد بنابر نظر قانون گذار و به موجب ماده 649 و ماده 650  قانون مجازات اسلامی، مستحق مجازات خواهد بود.

در ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی نیز آمده: هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده‌ میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

به عنوان تبصره نیز آمده که مجازات ذکر شده در این ماده قانون (ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی) علاوه بر مجازاتی است که در زمینه حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.